Cà phê lạnh cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe giống như cà phê pha bằng phương pháp truyền thống nhưng có ưu điểm là ít chua và ít đắng hơn nên sẽ dễ uống hơn đối với những người không quen uống cà phê.
9 lợi ích của cà phê lạnh (cold brew)
Cà phê lạnh (cold brew) đang ngày càng được biết đến nhiều hơn trong những năm gần đây.
Thay vì sử dụng nước nóng như phương pháp pha cà phê truyền thống, cà phê lạnh được pha bằng cách ủ bột cà phê trong nước lạnh trong thời gian từ 12 – 24 tiếng.
Phương pháp này cho ra thành phẩm có vị dịu hơn, bớt chua và bớt đắng hơn cà phê nóng truyền thống.
Mặc dù hầu hết các nghiên cứu về lợi ích của cà phê đều sử dụng phương pháp pha bằng nước nóng nhưng cà phê lạnh cũng mang lại nhiều tác dụng tương tự.
Dưới đây là 9 lợi ích của cà phê lạnh đối với sức khỏe.
1. Tăng cường sự trao đổi chất
Trao đổi chất là quá trình cơ thể sử dụng thức ăn để tạo ra năng lượng.
Tỷ lệ trao đổi chất càng cao thì cơ thể càng đốt cháy nhiều calo khi nghỉ ngơi.
Giống như cà phê nóng, cà phê lạnh cũng có chứa caffeine. Chất này đã được chứng minh là làm tăng tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi lên đến 11%. (1)
Caffeine thúc đẩy quá trình trao đổi chất bằng cách tăng tốc độ đốt cháy mỡ của cơ thể.
Trong một nghiên cứu ở 8 nam giới, tiêu thụ caffeine giúp tăng lượng calo đốt cháy lên 13% và mức độ đốt cháy mỡ lên gấp 2 lần – đây là mức tăng cao hơn nhiều so với khi dùng thuốc chẹn beta (một loại thuốc điều trị cao huyết áp). (2)
Tóm tắt: Caffeine trong cà phê lạnh có thể làm tăng lượng calo đốt cháy khi nghỉ ngơi. Điều này sẽ giúp giảm cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh.
2. Cải thiện tâm trạng
Caffeine trong cà phê lạnh có thể cải thiện trạng thái tinh thần.
Tiêu thụ caffeine đã được chứng minh là giúp cải thiện tâm trạng, đặc biệt là ở những người bị thiếu ngủ.
Một bản đánh giá tổng hợp các nghiên cứu với trên 370.000 người tham gia đã cho thấy rằng những người thường xuyên uống cà phê có nguy cơ trầm cảm thấp hơn. Trên thực tế, mỗi một cốc cà phê giúp giảm 8% nguy cơ trầm cảm. (3)
Một số nghiên cứu thậm chí còn cho thấy rằng caffeine có thể được sử dụng làm thành phần trong những loại thực phẩm chức năng giúp cải thiện tâm trạng và chức năng não bộ ở người lớn tuổi.
Trong một nghiên cứu ở 12 người trưởng thành trong độ tuổi từ 63 – 74, uống 3 mg caffeine cho mỗi kg khối lượng cơ thể giúp cải thiện tâm trạng lên 17%. Lượng caffeine này tương đương với khoảng hai cốc cà phê cỡ vừa.
Caffeine còn giúp cải thiện khả năng phản ứng, sự tập trung và chú ý.
Tóm tắt: Uống cà phê lạnh có thể cải thiện tâm trạng, giảm nguy cơ trầm cảm và cải thiện chức năng não bộ.
3. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Bệnh tim mạch là một thuật ngữ chung để chỉ những vấn đề ảnh hưởng đến tim và mạch máu, gồm có bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới.
Cà phê lạnh chứa các hợp chất có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, gồm có caffeine, hợp chất phenolic, magiê, trigonelline, quinide và lignan. Những chất này giúp tăng độ nhạy insulin, ổn định lượng đường trong máu và giảm huyết áp.
Ngoài ra, cà phê còn có chứa axit chlorogenic (CGAs) và diterpene. Những chất này có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm.
Uống 3 – 5 cốc (450 – 750 ml) cà phê mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch nhiều hơn 15% so với những người không uống cà phê. (4)
Hiện không có bằng chứng nào cho thấy uống nhiều hơn 3 – 5 cốc cà phê mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Tuy nhiên, những người bị cao huyết áp không nên tiêu thụ caffeine thường xuyên vì điều này có thể khiến cho huyết áp càng tăng cao.
Tóm tắt: Thường xuyên uống cà phê lạnh có thể cải thiện sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, những người bị cao huyết áp nên hạn chế hoặc tránh tiêu thụ caffeine.
4. Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2
Tiểu đường tuýp 2 là một bệnh mãn tính, trong đó lượng đường trong máu tăng quá cao. Nếu không được điều trị, bệnh này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ví dụ như tổn thương thần kinh.
Thường xuyên uống cà phê lạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh này. Trên thực tế, nghiên cứu đã chứng minh uống 4 – 6 cốc cà phê mỗi ngày giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. (5)
Lợi ích này phần lớn là nhờ axit chlorogenic – một chất chống oxy hóa mạnh trong cà phê.
Cà phê lạnh còn giúp điều hòa peptide – một loại hormone trong đường ruột giúp kiểm soát và làm chậm quá trình tiêu hóa, nhờ đó giữ cho lượng đường trong máu ở mức ổn định.
Một nghiên cứu ở 36.900 người trong độ tuổi 45 – 74 cho thấy những người uống 4 cốc cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 thấp hơn 30% so với những người không uống cà phê.
Một đánh giá gồm có 3 nghiên cứu lớn với tổng cộng hơn 1 triệu người tham gia đã cho thấy rằng những người tăng lượng cà phê trong thời gian 4 năm đã giảm được 11% nguy cơ bị tiểu đường tuýp 2 trong khi ở những người giảm lượng cà phê thì nguy cơ lại tăng 17%.
Tóm tắt: Thường xuyên uống cà phê lạnh giúp giữ lượng đường trong máu ở mức ổn định và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
5. Giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson và bệnh Alzheimer
Ngoài tác dụng tăng khả năng tập trung và cải thiện tâm trạng, cà phê lạnh còn có nhiều lợi ích khác cho não.
Caffeine trong cà phê kích thích hệ thần kinh và ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ.
Một nghiên cứu gần đây đã quan sát thấy rằng thường xuyên uống cà phê có thể bảo vệ não khỏi các bệnh do tuổi già. (6)
Bệnh Alzheimer và Parkinson là bệnh thoái hóa thần kinh, có nghĩa là xảy ra do quá trình chết tế bào não diễn ra theo thời gian. Cả hai bệnh đều có thể dẫn đến chứng sa sút trí tuệ, suy giảm sức khỏe tinh thần và gây cản trở sinh hoạt hàng ngày.
Bệnh Alzheimer có đặc điểm là người bệnh bị suy giảm trí nhớ ngày càng nặng trong khi bệnh Parkinson có biểu hiện đặc trưng là run tay và cứng khớp.
Một nghiên cứu quan sát cho thấy những người uống 3 – 5 cốc cà phê mỗi ngày ở độ tuổi trung niên có nguy cơ bị sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer khi về già thấp hơn 65% so với người không uống cà phê. (7)
Trong một nghiên cứu quan sát khác, những người uống cà phê có nguy cơ bị bệnh Parkinson thấp hơn. Những nam giới uống từ 4 cốc cà phê trở lên mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh này thấp hơn 5 lần so với người không uống cà phê.
Một số hợp chất trong cà phê, chẳng hạn như phenylindane, harman và nonharman là những thành phần mang lại lợi ích này.
Lưu ý, cà phê khử caffeine (decaf coffee) không có tác dụng ngăn ngừa bệnh Alzheimer và Parkinson giống như cà phê có chứa caffeine thông thường.
Tóm tắt: Cà phê lạnh có chứa hợp chất phenylindane, nonharman và harman giúp bảo vệ não bộ khỏi các bệnh do lão hóa.
6. Không gây hại đến dạ dày như cà phê nóng
Cà phê là một loại đồ uống có tính axit và có thể gây trào ngược axit dạ dày.
Đây là tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản và gây tổn thương mô niêm mạc thực quản.
Tính axit của cà phê còn gây ra một số vấn đề khác, chẳng hạn như khó tiêu và ợ chua.
Tính axit hoặc kiềm của một chất được đánh giá dựa trên thang đo độ pH từ 0 đến 14. Độ pH càng thấp thì tính axit càng mạnh và nếu độ pH bằng 7 thì có nghĩa là trung tính.
Cà phê lạnh và cà phê nóng thường có tính axit tương đương nhau, rơi vào khoảng 5 – 6 trên thang đo độ pH nhưng còn tùy thuộc vào cách pha cà phê.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã phát hiện ra cà phê lạnh có tính axit thấp hơn một chút so với cà phê nóng, có nghĩa là ít gây kích thích dạ dày hơn. (8)
Cà phê lạnh ít gây kích thích dạ dày hơn còn vì một lý do khác đó là chứa hàm lượng polysaccharid cao hơn.
Polysaccharide là một loại carbohydrate hay các chuỗi phân tử đường giúp tăng cường khả năng miễn dịch của hệ tiêu hóa. Điều này giúp làm giảm kích thích ruột và tác động tiêu cực của tính axit trong cà phê đến dạ dày.
Tóm tắt: Cà phê lạnh có tính axit thấp hơn một chút so với cà phê nóng và còn chứa các hợp chất có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi axit. Do đó, loại cà phê này ít gây ra các triệu chứng khó chịu về tiêu hóa như trào ngược axit dạ dày hơn cà phê nóng.
7. Tăng tuổi thọ
Uống cà phê lạnh có thể làm giảm nguy cơ tử vong nói chung và nguy cơ tử vong do một số nguyên nhân cụ thể.
Một nghiên cứu dài hạn ở 229.119 nam giới và 173.141 phụ nữ độ tuổi từ 50 – 71 cho thấy rằng uống cà phê càng nhiều thì nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch, bệnh hô hấp, đột quỵ, chấn thương, tai nạn, tiểu đường và nhiễm trùng càng giảm. (9)
Lý do là vì cà phê chứa nhiều chất chống oxy hóa.
Chất chống oxy hóa là các hợp chất giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào – nguyên nhân dẫn đến các bệnh mạn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường tuýp 2 và ung thư. Những bệnh này có thể khiến cho tuổi thọ giảm đi đáng kể.
Cà phê có chứa các chất chống oxy hóa mạnh như polyphenol, hydroxycinnamates và axit chlorogenic.
Mặc dù các nghiên cứu cho thấy rằng cà phê nóng có lượng chất chống oxy hóa lớn hơn so với cà phê lạnh nhưng cà phê lạnh lại chứa một số chất chống oxy hóa rất mạnh, chẳng hạn như axit caffeoylquinic (CQA).
Tóm tắt: Mặc dù cà phê lạnh chứa ít chất chống oxy hóa hơn so với cà phê nóng nhưng lại chứa một số hợp chất có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ. Các chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa các bệnh có thể làm giảm tuổi thọ.
8. Lượng caffeine tương đương với cà phê nóng
Trong quá trình pha cà phê lạnh, bột cà phê khi được ủ với nước sẽ cho ra cà phê đậm đặc và sau đó được pha loãng với nước, thường theo tỷ lệ 1:1.
Ngay sau khi ủ với nước và trước khi pha loãng, cà phê lạnh có nồng độ caffeine rất cao. Nếu không pha loãng thì một cốc cà phê lạnh chứa khoảng 200 mg caffeine.
Tuy nhiên, khi pha loãng, lượng caffeine trong thành phẩm sẽ giảm và tương đương với cà phê truyền thống.
Mặc dù hàm lượng caffeine trong cà phê phụ thuộc vào phương pháp pha chế nhưng sự chênh lệch giữa cà phê nóng và cà phê lạnh là không đáng kể.
Một cốc cà phê nóng trung bình chứa khoảng 95 mg caffeine trong khi một cốc cà phê lạnh chứa khoảng 100 mg caffeine.
Tóm tắt: Cà phê lạnh và cà phê nóng chứa lượng caffeine tương đương nhau. Tuy nhiên, nếu uống cà phê lạnh ngay sau khi ủ mà không pha loãng thì lượng caffeine sẽ cao gấp đôi cà phê nóng.
9. Dễ pha chế
Bạn có thể dễ dàng pha cà phê lạnh tại nhà. Cách pha như sau:
- Mua bột cà phê rang xay hoặc mua hạt cà phê đã rang và tự xay tại nhà.
- Cho khoảng 225 gram bột cà phê vào một chiếc bình lớn, thêm 2 cốc (480 ml) nước và khuấy nhẹ.
- Đậy nắp bình và ủ trong ngăn mát tủ lạnh từ 12 – 24 tiếng.
- Đặt miếng vải sạch lên một chiếc rây và đổ cà phê đã ủ lên để lọc bỏ bã.
- Có thể uống luôn hoặc pha loãng cà phê với nước
Giữ lại bã cà phê để làm mặt nạ, tẩy da chết, bón cây hoặc khử mùi.
Sau khi ủ, cho cà phê vào một bình kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Khi muốn uống, pha loãng cà phê với nước theo tỷ lệ 1:1 và thêm đá nếu thích.
Mặc dù mất nhiều thời gian hơn so với cách pha cà phê truyền thống nhưng mỗi lần bạn có thể pha nhiều để uống dần. Có thể để cà phê trong tủ lạnh trong thời gian lên đến 2 tuần.
Tóm tắt: Mặc dù mất nhiều thời gian hơn so với cà phê nóng nhưng cách pha cà phê lạnh rất đơn giản. Chỉ cần cho bột cà phê vào nước, ủ trong 12 – 24 giờ, lọc, pha loãng với nước và thường thức.