Cà phê là một trong những loại đồ uống phổ biến nhất trên thế giới. Nhiều người mặc dù thích uống cà phê nhưng lại phải hạn chế lượng caffeine vì lý do sức khỏe.
Cà phê khử caffeine (Decaf Coffee) có gì khác với cà phê thông thường?
Nếu như không thể tiêu thụ nhiều caffeine thì cà phê khử caffeine là một lựa chọn thay thế cho cà phê thông thường.
Vậy, loại cà phê này có những tác động như thế nào đến sức khỏe và có nên uống hay không?
Cà phê khử caffeine là gì?
Cà phê khử caffeine là loại cà phê cũng được làm từ hạt cà phê nhưng loại bỏ đi ít nhất 97% lượng caffeine.
Có nhiều cách để loại bỏ caffeine khỏi cà phê. Các cách phổ biến nhất là dùng nước, dung môi hữu cơ hoặc carbon dioxide.
- Phương pháp sử dụng dung môi: phương pháp này sử dụng kết hợp metylen clorua, etyl axetat và nước để tạo ra dung môi khử caffeine. Các hóa chất này sẽ bay hơi và hoàn toàn không còn trong cà phê thành phẩm.
- Phương pháp sử dụng nước: đây là phương pháp hữu cơ duy nhất trong ba phương pháp khử caffeine. Phương pháp này sử dụng kỹ thuật thẩm thấu để khử caffeine và có thể loại bỏ đến 99,9% lượng caffeine trong cà phê.
- Phương pháp sử dụng carbon dioxide: là phương pháp khử caffeine mới nhất, sử dụng carbon dioxide – một hợp chất tự nhiên có trong cà phê dưới dạng khí – để loại bỏ caffeine và giữ nguyên các hợp chất tạo hương vị. Mặc dù hiệu quả nhưng phương pháp có chi phí cao.
Thông thường, hạt cà phê được rửa trong dung môi cho đến khi tách hết caffeine và sau đó loại bỏ dung môi.
Ngoài ra cũng có thể khử caffeine bằng than hoạt tính.
Hạt cà phê được khử caffeine trước khi rang và xay. Giá trị dinh dưỡng của cà phê khử caffeine cũng tương đương giống với cà phê thông thường, ngoại trừ hàm lượng caffeine thấp hơn.
Tuy nhiên, hương vị và mùi có thể sẽ nhẹ hơn một chút và màu sắc cũng khác, tùy thuộc vào phương pháp khử caffeine được sử dụng.
Do vậy mà cà phê khử caffeine có thể sẽ dễ chịu hơn đối với những người không thích vị đắng và mùi của cà phê thông thường.
Tóm tắt: Hạt cà phê được rửa trong dung môi để loại bỏ 97% lượng caffeine trước khi rang và tạo ra cà phê khử caffeine. Ngoại trừ lượng caffeine, giá trị dinh dưỡng của cà phê khử caffeine cũng gần giống như cà phê thông thường.
Cà phê khử caffeine chứa bao nhiêu caffeine?
Cà phê khử caffeine không phải hoàn toàn không chứa caffeine mà vẫn có một lượng nhỏ, thường là khoảng 3 mg trong một tách 180 ml, có thể nhiều hơn hoặc ít hơn một chút, tùy từng sản phẩm (dao động trong khoảng 1 – 7 mg). (1)
Trong khi đó, một tách cà phê thông thường trung bình chứa khoảng 70 – 140 mg caffeine, tùy thuộc vào loại cà phê và phương pháp pha chế.
Tóm tắt: Cà phê khử caffeine vẫn có một lượng nhỏ caffeine (180 ml cà phê chứa khoảng 0 – 7 mg caffeine). Lượng này ít hơn nhiều so với cà phê thông thường.
Cà phê khử caffeine chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất dinh dưỡng
Cà phê không phải loại đồ uống có hại như nhiều người vẫn nghĩ.
Trên thực tế, đây là một trong những nguồn chất chống oxy hóa lớn nhất.
Cà phê khử caffeine cũng chứa một lượng chất chống oxy hóa tương đương với cà phê thông thường nhưng điều này còn tùy từng sản phẩm. Sự chênh lệch về hàm lượng chất chống oxy hóa giữa cà phê khử caffeine và cà phê thông thường có thể lên đến 10 – 15%.
Nguyên nhân là do một lượng nhỏ chất chống oxy hóa bị mất đi trong quá trình khử caffeine.
Các chất chống oxy hóa chính trong cà phê thường và cà phê khử caffeine là axit hydrocinnamic và polyphenol.
Chất chống oxy hóa có tác dụng trung hòa các gốc tự do trong cơ thể, nhờ đó làm giảm tổn hại do quá trình oxy hóa gây ra và giúp ngăn ngừa nhiều bệnh tật như bệnh tim mạch, ung thư và bệnh tiểu đường tuýp 2. (2, 3)
Ngoài chất chống oxy hóa, cà phê khử caffeine còn chứa một số chất dinh dưỡng.
Một tách cà phê khử caffeine có thể đáp ứng 2.4% lượng magiê cần tiêu thụ hàng ngày, 4.8% lượng kali và 2.5% lượng niacin (vitamin B3).
Lượng chất dinh dưỡng này có vẻ không nhiều nhưng nếu như uống từ 2 – 3 cốc cà phê mỗi ngày thì cơ thể sẽ được cung cấp một lượng magiê, kali và niacin đáng kể.
Tóm tắt: Cà phê khử caffeine chứa lượng chất chống oxy hóa tương đương cà phê thông thường, trong đó chủ yếu là axit chlorogenic và polyphenol. Cà phê khử caffeine cũng chứa một lượng nhỏ một số chất dinh dưỡng.
Lợi ích của cà phê khử caffeine đối với sức khỏe
Cà phê là một loại đồ uống mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, chủ yếu là nhờ có chứa chất chống oxy hóa và các chất hoạt tính khác.
Rất khó xác định những tác động cụ thể của cà phê khử caffeine đến sức khỏe vì hầu hết các nghiên cứu đều không phân biệt giữa cà phê thông thường và cà phê khử caffeine.
Tuy nhiên, vì hai loại cà phê này không có sự khác biệt nhiều về hàm lượng chất chống oxy hóa và các chất dinh dưỡng nên cà phê khử caffeine cũng có những lợi ích giống như cà phê thường.
Giảm nguy cơ tiểu đường tuýp 2, bệnh gan và tử vong sớm
Thường xuyên uống cà phê, dù là cà phê thường hay cà phê khử caffeine đều sẽ giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Mỗi cốc cà phê lại làm giảm 7% nguy cơ. (4)
Cà phê có lợi ích này là nhờ những thành phần khác, không phải caffeine.
Tác dụng của cà phê khử caffeine đối với chức năng gan vẫn không được nghiên cứu nhiều như cà phê thông thường. Tuy nhiên, một nghiên cứu quan sát quy mô lớn đã cho thấy cà phê khử caffeine giúp giảm nồng độ men gan và bảo vệ chức năng gan.
Uống cà phê khử caffeine còn giúp làm giảm nguy cơ tử vong sớm và nguy cơ tử vong do đột quỵ hoặc bệnh tim mạch.
Tóm tắt: Cà phê khử caffeine làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, nguy cơ tử vong sớm và ngăn ngừa bệnh gan.
Làm chậm lão hóa và ngăn ngừa bệnh thoái hóa thần kinh
Cả cà phê thường và cà phê khử caffeine đều giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về thần kinh do lão hóa.
Các nghiên cứu về tế bào người đã cho thấy cà phê khử caffeine có thể bảo vệ các tế bào thần kinh trong não bộ. Điều này giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer và Parkinson.
Một nghiên cứu cho rằng điều này là nhờ chất axit chlorogenic trong cà phê. Tuy nhiên, caffeine cũng có tác dụng giảm nguy cơ sa sút trí tuệ và các bệnh thoái hóa thần kinh. (5)
Nhiều nghiên cứu cho thấy những người uống cà phê thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson thấp hơn so với những người không uống hoặc uống ít.
Tóm tắt: Cà phê khử caffeine giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh do lão hóa, ví dụ như bệnh Alzheimer và Parkinson.
Giảm ợ nóng và giảm nguy cơ ung thư trực tràng
Một vấn đề mà nhiều người gặp phải khi uống cà phê là ợ nóng hoặc trào ngược axit dạ dày.
Cà phê khử caffeine có thể làm giảm hiện tượng khó chịu này. Loại cà phê này đã được chứng minh là ít gây trào ngược axit dạ dày hơn cà phê thông thường.
Ngoài ra, uống hai tách cà phê khử caffeine trở lên mỗi ngày còn giúp làm giảm tới 48% nguy cơ mắc ung thư trực tràng.
Tóm tắt: Cà phê khử caffeine ít gây trào ngược axit dạ dày hơn cà phê thông thường. Uống từ 2 tách cà phê khử caffeine mỗi ngày giúp giảm nguy cơ ung thư trực tràng.
Ưu điểm của cà phê thông thường so với cà phê khử caffeine
Một trong những tác dụng được biết đến nhiều nhất của cà phê là kích thích thần kinh, giúp người uống cảm thấy tỉnh táo và giảm mệt mỏi.
Điều này là nhờ caffeine – chất kích thích chính trong cà phê.
Do đó, cà phê khử caffeine sẽ không có tác dụng này hoặc nếu có thì cũng chỉ ở mức thấp.
Dưới đây là một số lợi ích khác mà chỉ cà phê thông thường mới có:
- Cải thiện tâm trạng, khả năng phản ứng, trí nhớ và chức năng thần kinh
- Tăng tỷ lệ trao đổi chất và đốt cháy mỡ trong cơ thể
- Nâng cao hiệu suất hoạt động thể chất
- Giảm nguy cơ trầm cảm, đặc biệt là ở phụ nữ
- Giảm nguy cơ xơ gan và các bệnh gan khác
Tóm tắt: Cà phê thông thường mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe hơn cà phê khử caffeine, ví dụ như cải thiện sức khỏe tâm thần, tăng tỷ lệ trao đổi chất, nâng cao hiệu suất thể thao và giảm nguy cơ tổn thương gan.
Những ai nên uống cà phê khử caffeine?
Khả năng dung nạp caffeine ở mỗi người là khác nhau. Đối với một số người, chỉ một tách cà phê mỗi ngày cũng là quá nhiều trong khi những người khác lại có thể uống đến vài tách một ngày.
Mặc dù vậy nhưng mỗi người trưởng thành khỏe mạnh chỉ nên tiêu thụ tối đa 400 mg caffeine mỗi ngày, tương đương với 4 tách cà phê.
Uống quá nhiều cà phê có thể dẫn đến tăng huyết áp và thiếu ngủ, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. (6)
Việc lạm dụng cà phê còn tác động tiêu cực đến hệ thần kinh trung ương, gây bồn chồn, lo âu, các vấn đề về tiêu hóa, rối loạn nhịp tim hoặc khó ngủ ở những người nhạy cảm.
Những người rất nhạy cảm với caffeine nên hạn chế tối đa cà phê thông thường, tốt nhất là chuyển sang cà phê khử caffeine hoặc trà.
Những người đang mắc một số bệnh lý, vấn đề sức khỏe cũng nên hạn chế tiêu thụ caffeine, bao gồm cả những người đang dùng thuốc theo đơn của bác sĩ vì caffeine có thể tương tác với thuốc và làm giảm hiệu quả của thuốc.
Ngoài ra, những đối tượng khác cũng nên hạn chế cà phê và các sản phẩm chứa caffeine là phụ nữ mang thai, đang cho con bú, trẻ đang trong độ tuổi phát triển, những người mắc chứng rối loạn lo âu và khó ngủ.
Tóm tắt: Cà phê khử caffeine là một lựa chọn thay thế cà phê thông thường cho những người nhạy cảm với caffeine. Phụ nữ mang thai, thiếu niên, trẻ nhỏ, những người đang mắc một số bệnh lý và đang dùng thuốc kê đơn nên chọn loại cà phê này hoặc hoàn toàn không uống cà phê.
Tóm tắt bài viết
Cà phê là một trong những thức uống tốt cho sức khỏe nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa. Thường xuyên uống cà phê giúp làm giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh khác nhau.
Tuy nhiên, không phải ai cũng uống được cà phê. Ở một số người, caffeine trong cà phê có thể gây ra một số vấn đề không mong muốn. Đối với những người này thì cà phê khử caffeine là một giải pháp để vẫn có thể thưởng thức cà phê mà không lo gặp phải những vấn đề do caffeine gây ra.
Cà phê khử caffeine cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ có hàm lượng chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa không kém gì cà phê thông thường.