Vitamin B5 là một loại vitamin quan trọng với nhiều chức năng, lợi ích như tham gia chuyển đổi thức ăn thành năng lượng và hỗ trợ điều trị một số vấn đề sức khỏe. Ngoài ra, vitamin B5 còn có tác dụng trị mụn trứng cá.
Cách sử dụng vitamin B5 để trị mụn trứng cá
Mụn trứng cá là một vấn đề da liễu vô cùng phổ biến. Mụn trứng cá có thể hình thành ở bất cứ đâu trên cơ thể nhưng thường là ở những vị trí tiết nhiều dầu như mặt, lưng, bả vai và ngực. Mụn không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài. Mụn thậm chí còn có thể để lại sẹo vĩnh viễn.
Hiện nay có vô số cách trị mụn khác nhau và một trong những phương pháp tự nhiên là vitamin B5, hay còn được gọi là axit pantothenic.
Là một trong 8 loại vitamin nhóm B, vitamin B5 là một chất dinh dưỡng cần thiết để cơ thể hoạt động bình thường. Loại vitamin này còn có lợi cho làn da.
Vậy vitamin B5 có thực sự có tác dụng trị mụn trứng cá không? Cơ chế hoạt động ra sao và cách sử dụng như thế nào?
Vitamin B5 là gì?
Vitamin B5 (axit pantothenic) là một loại vitamin B.
Giống như các vitamin nhóm B khác, vitamin B5 cũng đóng vai trò quan trọng đối với nhiều quá trình trong cơ thể.
Một trong những chức năng chính của vitamin B là chuyển đổi chất béo, protein và carbohydrate (carb) thành năng lượng. Quá trình này được gọi là oxy hóa.
Vitamin B5 cũng được chứng minh là có thể giúp cải thiện một số vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như:
- Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
- Bệnh đa xơ cứng
- Nhức đầu
- Trầm cảm
Loại vitamin B này còn được biết đến với lợi ích giúp giữ cho tóc, da và mắt khỏe mạnh.
Có thể cung cấp vitamin B5 cho cơ thể từ các loại thực phẩm hoặc dùng viên uống bổ sung.
Vitamin B5 có tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm mà chúng ta ăn hàng ngày như:
- Trứng
- Thịt bò, lợn
- Thịt gia cầm
- Các loại đậu
- Bông cải xanh
- Cải bắp
- Khoai lang
- Ngũ cốc nguyên hạt
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Các loại quả hạch như óc chó, hạt điều, hạt dẻ cười…
Vitamin B5 có thực sự giúp trị mụn trứng cá không?
Tiến sĩ Lit-Hung Leung là một trong những người đầu tiên đặt ra câu hỏi liệu vitamin B5 có tác dụng trị mụn trứng cá không.
Vào năm 1997, ông công bố kết quả một nghiên cứu trên Tạp chí Orthomolecular Medicine và đưa ra giả thuyết rằng càng ăn nhiều chất béo thì tình trạng mụn trứng cá sẽ càng nặng. (1)
Ông cho rằng sự thiếu hụt vitamin B5 sẽ làm giảm khả năng tiêu hóa và xử lý chất béo của cơ thể.
Kết quả là, một phần lượng chất béo dư thừa không qua xử lý được đẩy qua da dưới dạng bã nhờn – một hỗn hợp gồm có chất béo được tạo ra bởi tuyến bã nhờn trong da.
Mỗi lỗ chân lông trên da liên kết với một tuyến bã nhờn. Mụn trứng cá hình thành khi các lỗ chân lông này bị tắc do bã nhờn, bụi bẩn hoặc tế bào da chết.
Tuy nhiên, giả thuyết này có một vấn đề lớn: Sự thiếu hụt vitamin B5 rất ít khi xảy ra vì chất dinh dưỡng thiết yếu này có mặt trong hầu hết các loại thực phẩm quen thuộc.
Mức độ phổ biến của vitamin B5 được thể hiện ngay trong cái tên “axit pantothenic”, trong đó “pantothenic” có nguồn gốc từ chữ “pantos” trong tiếng Hy Lạp, có nghĩa là “ở khắp mọi nơi”.
Các giả thuyết khác về công dụng của vitamin B5 đối với mụn trứng cá
Vitamin B5 có thể làm tăng coenzyme A
Theo Yoram Harth, một bác sĩ da liễu và giám đốc y tế của MDacne, vitamin B5 có thể làm tăng sự sản sinh coenzyme A (CoA) – một tác nhân quan trọng trong quá trình chuyển hóa lipid và các quá trình tế bào khác.
Thiếu CoA trong da được cho là một trong những nguyên nhân gây ra mụn trứng cá.
Ông Yoram Harth cho biết: “Coenzyme A thúc đẩy sự phân hủy dầu thừa từ các tuyến bã nhờn trong da, điều này giúp giảm nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và ngăn ngừa hình thành mụn trứng cá.”
Vitamin B5 giúp giảm stress
Ngoài tác động đến lượng CoA trong da, vitamin B5 còn giúp giảm căng thẳng.
Vì mụn trứng cá thường hình thành khi bị căng thẳng nên lợi ích này của vitamin B5 sẽ giúp giảm nguy cơ bị mụn. (2)
Kết quả nghiên cứu
Hiện tại vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về tác dụng của vitamin B5 đối với mụn trứng cá. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã cho thấy kết quả tích cực.
Nghiên cứu kéo dài 8 tuần ở những người bị mụn trứng cá từ nhẹ đến vừa đã cho thấy rằng việc uống bổ sung vitamin B5 giúp làm giảm đáng kể tình trạng mụn. (3)
Mặc dù kết quả nghiên cứu này rất hứa hẹn nhưng vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để chứng minh hiệu quả thật sự của vitamin B5 trong trị mụn trứng cá.
Các tác dụng phụ của vitamin B5
Theo nhiều nghiên cứu, việc uống bổ sung vitamin B5 đa phần là an toàn và được cơ thể dung nạp tốt.
Vitamin B5 tan trong nước nên lượng vitamin thừa sẽ được đường tiết niệu lọc và đào thải ra ngoài theo nước tiểu. Do đó, nguy cơ quá liều vitamin B5 là rất thấp.
Tuy nhiên, khi bổ sung quá nhiều vitamin B5 thì sẽ có hiện tượng nước tiểu chuyển màu.
Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã không phát hiện thấy bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào khi cho các tình nguyện viên uống vitamin B5 trong khoảng thời gian 8 tuần.
Nên bổ sung bao nhiêu vitamin B5?
Hiện tại không có khuyến nghị chính thức nào về liều lượng vitamin B5 cần bổ sung để trị mụn trứng cá.
Tốt nhất nên đi khám bác sĩ da liễu để được tư vấn phương pháp trị mụn phù hợp và hiệu quả nhất.
Bác sĩ Yoram Harth khuyến nghị nên chọn viên uống vitamin B5 dạng viên nang vì các sản phẩm này có liều cao nhất, dễ nuốt hơn so với dạng viên nén và không lưu lại vị trong miệng.
Tóm tắt bài viết
Vitamin B5 là một loại vitamin quan trọng với nhiều chức năng, lợi ích như tham gia chuyển đổi thức ăn thành năng lượng và hỗ trợ điều trị một số vấn đề sức khỏe.
Vitamin B5 còn có tác dụng trị mụn trứng cá. Mặc dù cần thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa về công dụng này của vitamin B5 nhưng các kết quả cho đến nay đều rất hứa hẹn.
Vitamin B5 có trong rất nhiều loại thực phẩm khác nhau nhưng nếu chế độ ăn không cung cấp đủ thì có thể dùng viên uống bổ sung.