Sở dĩ các mẹ bầu cần uống vitamin tổng hợp là vì nhu cầu của cơ thể đối với một số chất dinh dưỡng và vitamin tăng lên trong thời gian mang thai. Vậy nếu không mang thai thì có nên uống vitamin cho bà bầu không?
Không mang thai có nên uống vitamin cho bà bầu không?
Nhu cầu dinh dưỡng của phụ nữ sẽ tăng lên trong thời gian mang thai vì phải cung cấp đủ các chất cần thiết cho cả mẹ và thai nhi đang phát triển trong bụng.
Do nhu cầu tăng lên như vậy nên thông thường, nếu chỉ điều chỉnh chế độ ăn uống không thôi thì chưa đủ. Để đảm bảo đáp ứng đủ lượng vitamin và khoáng chất thì phụ nữ mang thai có thể cần uống vitamin tổng hợp cho bà bầu. Điều này giúp làm giảm nguy cơ xảy ra các vấn đề không mong muốn trong thai kỳ như dị tật ống thần kinh và thiếu máu.
Do có nhiều lợi ích như vậy nên không ít người nghĩ đến việc uống vitamin tổng hợp cho bà bầu khi không mang thai hoặc đang cố gắng thụ thai. Tuy nhiên, đối với phụ nữ không mang thai thì phần lớn lượng chất dinh dưỡng nên đến từ chế độ ăn uống hàng ngày chứ không phải viên uống bổ sung.
Dưới đây là những lợi ích và rủi ro của việc uống vitamin dành cho bà bầu khi không mang thai.
Vitamin tổng hợp cho bà bầu là gì?
Có rất nhiều loại viên uống vitamin khác nhau, mỗi một sản phẩm lại dành cho một nhóm đối tượng nhất định, ví dụ như trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mãn kinh… Vitamin tổng hợp cho bà bầu là những sản phẩm dành riêng cho phụ nữ đang mang thai hoặc đang có kế hoạch mang thai.
Sở dĩ các mẹ bầu cần uống vitamin tổng hợp là vì nhu cầu của cơ thể đối với một số chất dinh dưỡng và vitamin tăng lên trong thời gian mang thai. Thai nhi cần một số chất dinh dưỡng nhất định để phát triển bình thường mà các mẹ bầu không phải lúc nào cũng bổ sung đủ các chất này từ thực phẩm. Vitamin tổng hợp dành cho bà bầu giúp cung cấp các chất dinh dưỡng bị thiếu trong chế độ ăn.
Tuy nhiên, vitamin tổng hợp chỉ có tác dụng hỗ trợ bổ sung thêm dinh dưỡng chứ không thể thay thế cho một chế độ ăn uống lành mạnh.
Vitamin cho bà bầu khác gì với vitamin tổng hợp bình thường?
Có rất nhiều sản phẩm vitamin tổng hợp cho bà bầu khác nhau trên thị trường. Mặc dù không có một công thức chung cụ thể nào cho các loại vitamin dành cho bà bầu nhưng đa số các sản phẩm này đều có chứa những chất dinh dưỡng quan trọng sau:
Canxi: Phụ nữ trưởng thành và đang mang thai cần 1.000mg canxi mỗi ngày. (1) Vitamin tổng hợp cho bà bầu thường cung cấp từ 200 đến 300mg canxi, góp phần làm tăng lượng canxi tiêu thụ nhưng không thể đáp ứng được toàn bộ nhu cầu canxi hàng ngày. Dù mang thai hay không mang thai thì canxi cũng có vai trò rất quan trọng vì khoáng chất này giúp giữ cho xương chắc khỏe.
Axit folic: Bổ sung đủ axit folic giúp làm giảm các dị tật ống thần kinh như tật nứt đốt sống. Hiệp hội Sản phụ khoa Mỹ (ACOG) khuyến nghị phụ nữ mang thai và những người đang cố gắng thụ thai cần 600 microgram (mcg) axit folic mỗi ngày. (2) Vì rất khó đáp ứng đủ lượng axit folic này từ thực phẩm nên thường sẽ cần dùng thêm viên uống bổ sung.
Một số loại thực phẩm chứa axit folic (hay còn được gọi là folate) gồm có các loại đậu, rau, măng tây và bông cải xanh. Axit folic còn được thêm vào một số loại thực phẩm như ngũ cốc ăn liền, sữa và bánh mì.
Sắt: Khoáng chất này cần thiết cho sự sản sinh hồng cầu mới trong cơ thể. Vì lượng máu tăng lên trong thời kỳ mang thai nên sắt càng có vai trò quan trọng trong giai đoạn này. Theo khuyến nghị, phụ nữ mang thai cần 27mg sắt mỗi ngày, nhiều hơn 8 mg so với phụ nữ không mang thai. (1)
Vitamin tổng hợp dành cho bà bầu thường chứa các vitamin và khoáng chất khác như:
- Đồng
- Kẽm
Khi nào nên uống vitamin cho bà bầu?
Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu uống vitamin tổng hợp cho bà bầu. Đối với phụ nữ đang mang thai hoặc đang cố gắng thụ thai thì bác sĩ sẽ khuyên dùng các sản phẩm này.
Mặc dù có thể mua vitamin tổng hợp cho bà bầu tại các hiệu thuốc mà không cần đơn của bác sĩ nhưng bác sĩ sẽ tư vấn loại phù hợp nhất dựa trên tình hình cụ thể của mỗi người. Những phụ nữ đang mang đa thai, người mang thai ở độ tuổi vị thành niên và phụ nữ mang thai có tiền sử lạm dụng chất kích thích có nguy cơ thiếu hụt vitamin và khoáng chất cao hơn. Việc uống vitamin tổng hợp sẽ đặc biệt cần thiết trong những trường hợp này.
Các bác sĩ thường khuyến nghị phụ nữ nên tiếp tục uống vitamin dành cho bà bầu sau khi sinh và nuôi con bằng sữa mẹ vì cơ thể cần được cung cấp đủ chất dinh dưỡng để tạo sữa.
Những phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên uống bổ sung axit folic ngay cả khi không mang thai hoặc không có ý định mang thai trong tương lai gần. Lý do là bởi có rất nhiều trường hợp mang thai ngoài ý muốn mà não bộ cùng như là tủy sống của thai nhi được hình thành ngay ở giai đoạn đầu của thai kỳ. Axit folic có vai trò rất quan trọng đối với những quá trình này. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cũng có thể ăn nhiều thực phẩm giàu folate hơn nếu không muốn uống bổ sung axit folic.
Không mang thai có thể uống vitamin cho bà bầu không?
Vitamin tổng hợp cho bà bầu được sử dụng nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của phụ nữ mang thai và cho con bú. Những sản phẩm này giúp bổ sung những chất bị thiếu hụt phổ biến trong chế độ ăn của phụ nữ mang thai và không dành cho những phụ nữ đang không mang thai hoặc cho con bú. Đối với nam giới thì lại càng không phù hợp.
Bổ sung quá nhiều axit folic mỗi ngày có thể gây ra tác dụng phụ là khiến cho tình trạng thiếu vitamin B12 không biểu hiện triệu chứng và do đó không được phát hiện. Thừa sắt cũng sẽ gây hại đến sức khỏe. Bổ sung quá nhiều sắt có thể dẫn đến các vấn đề như táo bón, buồn nôn và tiêu chảy.
Tình trạng dư thừa một số chất dinh dưỡng khác như vitamin A do dùng viên uống bổ sung quá liều hoặc khi không cần thiết sẽ gây tổn hại đến gan.
Tốt nhất vẫn nên cung cấp các chất dinh dưỡng cho cơ thể từ thực phẩm thay vì dùng viên uống bổ sung. Vì những lý do này nên nếu không mang thai thì phụ nữ không nên uống vitamin tổng hợp dành cho bà bầu.
Tác dụng chưa được kiểm chứng của vitamin dành cho bà bầu
Nhiều người cho rằng uống vitamin tổng hợp cho bà bầu có lợi cho sự phát triển của tóc và móng. Cụ thể, các loại vitamin dành cho bà bầu được cho là giúp tóc mọc dày hơn hoặc nhanh hơn và móng chân, móng tay cũng dài ra nhanh hơn hoặc cứng cáp hơn.
Tuy nhiên, những điều này hiện vẫn chưa được khoa học kiểm chứng. Do đó, không nên uống vitamin tổng hợp cho bà bầu chỉ để kích thích mọc tóc hay móng. Nếu dùng khi không cần thiết, các sản phẩm này sẽ gây ra những vấn đề không mong muốn.
Tóm tắt bài viết
Nếu bạn đang có ý định uống vitamin tổng hợp dành cho bà bầu cho dù không mang thai, cho con bú hoặc cố gắng thụ thai thì trước tiên nên đánh giá chế độ ăn uống của mình. Nếu đã có chế độ ăn uống cân bằng thì không cần thiết phải uống vitamin tổng hợp. Chế độ ăn uống cân bằng là chế độ ăn gồm có đầy đủ các nhóm thực phẩm, nhiều protein nạc, có sữa ít béo, ngũ cốc nguyên hạt, nhiều trái cây và rau củ tươi.
Còn nếu chế độ ăn hàng ngày không cung cấp đủ dưỡng chất thì việc uống bổ sung vitamin và khoáng chất là điều cần thiết. Tuy nhiên, trong trường hợp này thì chỉ cần bổ sung những chất bị thiếu chứ không cần thiết phải dùng vitamin tổng hợp. Vitamin tổng hợp có chứa nhiều chất khác nhau và việc bổ sung thừa một chất nào đó sẽ gây ra tác dụng phụ có hại cho sức khỏe.