Magiê là một khoáng chất có nhiều vai trò quan trọng nhưng thừa magiê sẽ gây hại đến sức khỏe. Điều này có thể xảy ra do dùng quá liều viên uống magiê hoặc các loại thuốc có chứa magiê.
Điều gì xảy ra khi cơ thể bị thừa magiê?
Magiê là gì?
Magiê là một khoáng chất có tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm và trong cơ thể. Tuy nhiên, giống như hầu hết các chất dinh dưỡng khác, quá nhiều magiê cũng sẽ gây hại.
Việc đưa một lượng magiê quá lớn vào cơ thể sẽ dẫn đến tăng magiê máu, có nghĩa là nồng độ magiê trong máu tăng cao hơn bình thường. Nguyên nhân đa phần là do dùng quá liều viên uống bổ sung hoặc các loại thuốc có chứa magiê.
Mặc dù hiếm nhưng tình trạng tăng magiê máu cũng có thể xảy ra ở những người mắc các bệnh mạn tính, chẳng hạn như bệnh thận mạn.
Vậy, magiê có vai trò như thế nào đối với cơ thể và điều gì sẽ xảy ra khi thừa magiê?
Vai trò của magiê
Magiê có nhiều chức năng trong cơ thể con người. Khoáng chất này cần thiết cho các quá trình như:
- Tổng hợp protein
- Hình thành xương chắc khỏe
- Điều hòa huyết áp
- Duy trì sức khỏe tim mạch
- Sản sinh năng lượng
- Chức năng thần kinh
- Kiểm soát mức đường huyết
- Dẫn truyền điện trong tim
Theo Văn phòng Quản lý Thực phẩm chức năng thuộc Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, nam giới trưởng thành khỏe mạnh cần 400 đến 420 mg magiê mỗi ngày còn phụ nữ cần 310 đến 320 mg. Phụ nữ mang thai cần nhiều magiê hơn so với phụ nữ không mang thai. (1)
Nếu dùng viên uống magiê thì không được vượt quá liều lượng 350 mg mỗi ngày. Magiê trong viên uống bổ sung khác với magiê tự nhiên có trong thực phẩm.
Các chuyên gia lưu ý rằng lượng magiê lớn từ thực phẩm sẽ không gây hại đến sức khỏe ở những người khỏe mạnh vì thận đào thải lượng magiê thừa qua nước tiểu. Tuy nhiên, magiê liều cao từ thực phẩm chức năng hoặc các loại thuốc chứa magiê có thể gây ra các vấn đề như tiêu chảy, kèm theo buồn nôn và đau quặn bụng.
Viên uống magiê có thể được dùng để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu, với liều lượng hàng ngày trên 350 mg. Tuy nhiên, chỉ được uống magiê ở mức liều lượng này khi có chỉ định của bác sĩ.
Các nguồn cung cấp magiê
Magiê có trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là những thực phẩm chứa nhiều chất xơ. Các loại hạt, rau xanh, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt là những nguồn magiê dồi dào nhất. Một số thực phẩm chứa nhiều magiê gồm có:
- Các loại hạt như hạnh nhân, hạt điều
- Rau cải bó xôi
- Đậu phộng
- Ngũ cốc nguyên hạt
- Đậu nành
- Đậu đen
Nhưng thực phẩm tự nhiên không phải là nguồn cung cấp magiê duy nhất. Khoáng chất này còn có trong viên uống bổ sung và một số loại thuốc.
Ví dụ, magiê là thành phần hoạt tính trong một số loại thuốc nhuận tràng. Mặc dù những loại thuốc này có thể chứa hàm lượng magiê nguyên tố cao nhưng thường không gây nguy hiểm. Do có tác dụng nhuận tràng nên lượng magiê trong thuốc không được hấp thụ hoàn toàn mà sẽ được đào thải một phần trước khi kịp tác động nhiều đến cơ thể.
Tuy nhiên, Văn phòng Quản lý Thực phẩm chức năng lưu ý rằng “việc dùng thuốc nhuận tràng chứa magiê và thuốc kháng axit (thường cung cấp hơn 5.000 mg magiê/ngày) liều cao có thể gây ngộ độc magiê.” (2)
Magiê cũng có trong một số loại thuốc điều trị chứng khó tiêu hoặc trào ngược dạ dày thực quản.
Những ai có nguy cơ thừa magiê
Tăng magiê máu là vấn đề hiếm gặp vì thận có thể loại bỏ lượng magiê dư thừa. Tăng magiê máu thường xảy ra ở những người có chức năng thận kém sau khi dùng các loại thuốc có chứa magiê, chẳng hạn như thuốc nhuận tràng hoặc thuốc kháng axit.
Vì thế nên những người bị bệnh thận được khuyến cáo không nên uống bổ sung magiê hoặc các loại thuốc có chứa khoáng chất này. Những người bị bệnh tim mạch và rối loạn tiêu hóa cũng có nguy cơ bị thừa magiê và cần thận trọng khi dùng viên uống bổ sung.
Điều gì xảy ra khi bị thừa magiê?
Thừa magiê hay tăng magiê máu có thể gây ra các vấn đề như:
- Tiêu chảy
- Buồn nôn và nôn mửa
- Hôn mê
- Yếu cơ
- Truyền dẫn điện bất thường trong tim
- Hạ huyết áp
- Bí đái
- Suy hô hấp
- Tim ngừng đập
Phương pháp điều trị tăng magiê máu thường là tiêm canxi gluconat vào tĩnh mạch để ngăn chặn tác động của lượng magiê thừa. Có thể truyền furosemide qua đường tĩnh mạch để lợi tiểu và đào thải magiê nếu chức năng thận vẫn bình thường. Đôi khi cần phải thực hiện phương pháp lọc máu ngoài thận để loại bỏ magiê ra khỏi cơ thể nếu tình trạng tăng magiê máu nghiêm trọng hoặc chức năng thận yếu.
Tóm tắt bài viết
Magiê là một khoáng chất có nhiều vai trò quan trọng nhưng thừa magiê sẽ gây hại đến sức khỏe. Điều này có thể xảy ra do dùng quá liều viên uống magiê hoặc các loại thuốc có chứa magiê. Nhìn chung, nguy cơ thừa magiê ở người bình thường khỏe mạnh là rất thấp nhưng những người có chức năng thận kém sẽ có nguy cơ cao hơn.
Thừa magiê hay tăng magiê máu có thể gây ra các vấn đề như tiêu chảy, buồn nôn, hạ huyết áp hay suy hô hấp.
Những người bị suy giảm chức năng thận cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng các loại thuốc có chứa magiê và viên uống bổ sung magiê.
Mặt khác, cơ thể có thể bị thiếu magiê khi mắc một số bệnh nghiêm trọng, chế độ ăn không có đủ khoáng chất này, uống quá nhiều rượu hoặc dùng một số loại thuốc. Thiếu magiê có thể dẫn đến các vấn đề như đau nửa đầu.