Dị ứng trứng là loại dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ nhỏ nhưng lại hiếm gặp ở người lón.
Triệu chứng dị ứng trứng ở trẻ nhỏ và người lớn
Dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm một chất vô hại, chẳng hạn như protein trong thực phẩm. Khi phát hiện sự hiện diện của những protein này, hệ miễn dịch tạo ra kháng thể để tấn công. Lần sau khi lại ăn loại thực phẩm đó, cơ thể sẽ tiết ra các chất hóa học như histamine để tự vệ và điều này gây ra các triệu chứng dị ứng.
Tỷ lệ dân số bị dị ứng thực phẩm có chiều hướng gia tăng và dị ứng sữa là loại dị ứng thực phẩm phổ biến nhất, tiếp theo là dị ứng đậu phộng và dị ứng trứng. Theo thống kê, có tới 2% trẻ nhỏ bị dị ứng với trứng. (1) Các protein trong lòng trắng trứng có khả năng gây dị ứng cao hơn so với protein trong lòng đỏ nhưng cũng có nhiều người bị dị ứng với cả hai.
Triệu chứng dị ứng trứng
Các triệu chứng khi bị dị ứng trứng cũng tương tự như các loại dị ứng thực phẩm khác, gồm có:
- Các phản ứng da như mề đay, chàm, phát ban, ngứa ngáy hoặc sưng tấy
- Đau bụng, buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy
- Thở khò khè hoặc khó thở
- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi
- Tim đập nhanh
Trong một số trường hợp, dị ứng thực phẩm có thể dẫn đến sốc phản vệ. Nếu không được điều trị kịp thời, sốc phản vệ có thể gây tử vong.
Triệu chứng dị ứng trứng ở trẻ nhỏ
Dị ứng trứng là loại dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ nhỏ và thường tự khỏi trước khi trẻ lên 5, 6 tuổi. Hầu hết các trường hợp dị ứng trứng đều là những trẻ bị bệnh chàm (viêm da cơ địa) ở giai đoạn sơ sinh.
Dị ứng trứng thường bắt đầu xảy ra từ rất sớm và phản ứng nặng nhất là vào giai đoạn từ 6 đến 15 tháng tuổi.
Các triệu chứng điển hình của dị ứng trứng ở trẻ nhỏ gồm có:
- Các phản ứng da
- Đỏ mặt
- Nổi mề đay, ngứa ngáy quanh miệng
Những thực phẩm có chứa trứng
Nếu trẻ bị dị ứng với trứng, bố mẹ cần hết sức cẩn thận khi lựa chọn thực phẩm cho trẻ. Việc tìm chọn ra những loại đồ ăn, thức uống an toàn cho con là điều không đơn giản vì trứng là thành phần có trong rất nhiều loại thực phẩm quen thuộc như bánh ngọt, mì ăn liền, ngũ cốc ăn sáng, bánh quy, caramen, kem… Một số loại bánh mì nhạt mặc dù không sử dụng trứng trong quá trình trộn bột nhưng lại được quết một lớp hỗn hợp trứng pha nước hoặc sữa trước khi nướng để thành phẩm có bề mặt nâu bóng hấp dẫn. Những loại bánh này cũng có thể gây ra phản ứng ở những trẻ bị dị ứng với trứng. Bố mẹ cần đọc kỹ bảng thành phần của sản phẩm trước khi cho con ăn để tránh xảy ra phản ứng dị ứng.
Tất cả các sản phẩm có thành phần chất nhũ hóa (emulsifier), chất kết dính (binder), chất làm đông (coagulant) hoặc có thành phần bắt đầu bằng từ “ovo” đều chứa trứng.
Các thành phần khác cần chú ý còn có:
- albumin (một loại protein từ trứng)
- hương liệu nhân tạo hoặc tự nhiên
- chất thay thế trứng (thường được làm từ lòng trắng trứng)
- globulin
- lecithin E322
- livetin
- lysozyme
- mayonaise
- meringue (làm từ lòng trắng trứng đánh bông với đường)
- silici albuminate
- simplesse
- vitellin
Các sản phẩm không phải thực phẩm có chứa thành phần từ trứng cũng có thể gây dị ứng cho trẻ, chẳng hạn như dầu gội đầu, một số loại thuốc, đồ trang điểm và một số loại vắc-xin (hầu hết các loại vắc-xin cúm, vắc-xin sốt vàng da và vắc-xin MMR phòng bệnh sởi, quai bị và rubella).
Triệu chứng dị ứng trứng ở người lớn
Dị ứng trứng rất hiếm gặp ở người lớn. Các triệu chứng lâm sàng đa phần đều bắt đầu ngay từ khi còn nhỏ hoặc độ tuổi thanh thiếu niên nhưng cũng có những trường hợp sau khi trưởng thành mới bị dị ứng. Điều này xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể trở nên nhạy cảm với protein trong trứng. Lúc này, protein trong trứng được nhận định là tác nhân gây hại và cơ thể sẽ kích hoạt đáp ứng miễn dịch, gây ra phản ứng dị ứng mỗi khi ăn trứng. Các triệu chứng có thể chỉ ở mức độ nhẹ như buồn nôn và tái phát viêm da cơ địa cho đến các triệu chứng nghiêm trọng như sốc phản vệ.
Các triệu chứng dị ứng trứng thường gặp ở người lớn gồm có:
- Sưng môi hoặc mí mắt
- Ngứa hoặc chảy nước mắt
- Ngứa tai hoặc cổ họng
- Khó thở
- Thở khò khè và ho
Cần đến ngay cơ sở y tế nếu nhận thấy những dấu hiệu này.
Phòng ngừa dị ứng trứng
Cách duy nhất để phòng ngừa dị ứng trứng là không ăn trứng và tiếp xúc với trứng. Hiện nay trên thị trường có bán các sản phẩm thay thế cho trứng. Những sản phẩm này được làm từ tinh bột khoai tây, bột năng cùng với muối nở (baking soda) và an toàn cho những người bị dị ứng trứng nhưng thường chỉ dùng được cho các món bánh ngọt chứ không thể làm thành các món mặn mà trứng là nguyên liệu chính như trứng tráng, trứng hấp hay trứng chưng. Bạn cũng có thể tự tạo ra hỗn hợp thay thế trứng trong một số món ăn bằng cách trộn nước, dầu ăn với bột nở (baking powder). Mỗi một quả trứng trong công thức có thể được thay bằng hỗn hợp gồm có:
- 1 muỗng canh nước
- 1 muỗng canh dầu
- 1 muỗng cà phê bột nở